1906թ-ին Թումանյանին ներկայացւում է մի արտառոց ու անհեթեթ մեղադրանք. իբր Թումանեանը սպանել է «անտառապահ Շմակովին՝ կողոպտելու նպատակով»։
«Իհարկէ ծիծաղելի է, բայց տեսնում էք դրա հետ միասին որքան ստորութիւն կայ, եւ ինչպէս մարդիկ, որոնց ես ատել եմ, բայց որոնց, ինչ էլ լինի, երբեք չարիք չեմ հասցրել եւ դա թոյլ էլ չեմ տուել, -գրում էր Թումանյանը: Տարօրինակն այն էր, որ իմ դէմ վկայութիւն էին տուել մի հայ, որը իր կեանքով միայն ինձ է պարտական, եւ մի քանի թուրքեր, որոնց հետ թէ ինչքան եմ լաւ վարուել՝ իրենք են աղաղակում այժմ, եւ աշխարհքը գիտի: «Ես ինձ շատ լաւ եմ զգում։ Լինել մաքուր ու արդար՝ էդ մեծ բան է։ Դա տալիս է ե՛ւ կայտառութիւն, ե՛ւ հանգստութիւն, ե՛ւ ամէն, ամէն ինչ, ե՛ւ առողջութիւն,-ասում էր նա: Որքան էլ՝ հոգով խաղաղ, այնուամենայնիւ, Թումանեանը տանջարանում էր, եւ ինչպէս իւրաքանչիւր կալանաւորի, նրա ուրախութեան պահերը կապւում: Իշխանուհի Մարիամ Թումանեանին ուղղուած նամակում բանաստեղծը գրել էր` 《Ես հէնց էն գլխից, լաւ գիտենալով իմ ոչ միայն անմեղութիւնը — այլեւ, անհամեստութիւն չլինի — առաքինութիւնը, որ ցոյց եմ տուել խառնակութեան տարիներում, շատ էի ինձ զգում ուժեղ, եւ ի՜նչ սքանչելի բան է, երբ մարդ արդար է ու զինուած իր լաւ գործերով: Թումանյանը օպտիմիստ մարդ էր, և ամեն ինչի մեջ փորձում էր լավը տեսնել: Նա չէր անիծում կյանքը նրա համար, որ չ գործած մեղքի համար բանտ է ընկել, նա դիմանում էր և նույնիսկ այդ դեպքում լավ բան էր փորձում տեսնել, ասում էր եղիր անկեղծ, շիտակ ու բարի:
Հեղինակ՝ Անի Ջանոյան
«Իհարկէ ծիծաղելի է, բայց տեսնում էք դրա հետ միասին որքան ստորութիւն կայ, եւ ինչպէս մարդիկ, որոնց ես ատել եմ, բայց որոնց, ինչ էլ լինի, երբեք չարիք չեմ հասցրել եւ դա թոյլ էլ չեմ տուել, -գրում էր Թումանյանը: Տարօրինակն այն էր, որ իմ դէմ վկայութիւն էին տուել մի հայ, որը իր կեանքով միայն ինձ է պարտական, եւ մի քանի թուրքեր, որոնց հետ թէ ինչքան եմ լաւ վարուել՝ իրենք են աղաղակում այժմ, եւ աշխարհքը գիտի: «Ես ինձ շատ լաւ եմ զգում։ Լինել մաքուր ու արդար՝ էդ մեծ բան է։ Դա տալիս է ե՛ւ կայտառութիւն, ե՛ւ հանգստութիւն, ե՛ւ ամէն, ամէն ինչ, ե՛ւ առողջութիւն,-ասում էր նա: Որքան էլ՝ հոգով խաղաղ, այնուամենայնիւ, Թումանեանը տանջարանում էր, եւ ինչպէս իւրաքանչիւր կալանաւորի, նրա ուրախութեան պահերը կապւում: Իշխանուհի Մարիամ Թումանեանին ուղղուած նամակում բանաստեղծը գրել էր` 《Ես հէնց էն գլխից, լաւ գիտենալով իմ ոչ միայն անմեղութիւնը — այլեւ, անհամեստութիւն չլինի — առաքինութիւնը, որ ցոյց եմ տուել խառնակութեան տարիներում, շատ էի ինձ զգում ուժեղ, եւ ի՜նչ սքանչելի բան է, երբ մարդ արդար է ու զինուած իր լաւ գործերով: Թումանյանը օպտիմիստ մարդ էր, և ամեն ինչի մեջ փորձում էր լավը տեսնել: Նա չէր անիծում կյանքը նրա համար, որ չ գործած մեղքի համար բանտ է ընկել, նա դիմանում էր և նույնիսկ այդ դեպքում լավ բան էր փորձում տեսնել, ասում էր եղիր անկեղծ, շիտակ ու բարի:
Հեղինակ՝ Անի Ջանոյան
No comments:
Post a Comment